Cuma 22 Muharrem 1447 - 18 Temmuz 2025
Türkçe

Ürünleri Ucuzken Alıp Fiyatlar Yükselince Satmak İhtikâr mıdır?

Soru

Bazı kimseler, tüketim mallarını piyasada bolca bulunduğu dönemlerde satın alarak depolamakta, ardından fiyatlar yükselince bu malları yüksek fiyatlarla satmaktadırlar. İslam, bu kimselere ne tavsiye eder? Bu kazançları dinen meşru mudur?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

İhtikâr, insanların ihtiyaç duyduğu malları, sıkıntılı zamanlarda satın alıp stoklama fiilidir. Hadis-i şeriflerde bu tür bir davranışa yönelik ciddi tehditler ve lanet ifadeleri yer almıştır. Nitekim Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:

“İhtikârda bulunan günahkârdır.” Yine başka bir rivayette: “Kim ihtikâr yaparsa o, hata etmiş (günah işlemiş) olur.”

Âlimler bu konuda şöyle demiştir:
İhtikâr, insanların gıda ve benzeri temel ihtiyaç maddelerine muhtaç olduğu sıkıntılı dönemlerde bu ürünleri satın alıp depolamak, ardından fiyatlar iyice yükselince onları yüksek fiyatlarla satmaktır. Bu tür bir uygulama caiz olmadığı gibi, dinen çirkin bir davranış olup, sahibine günah kazandırır.

Şayet ülkede dinî hükümleri uygulayan bir yönetici mevcutsa, onun bu kişiyi bu fiilden men etmesi, piyasaya arzı zorunlu kılması ve malı mevcut piyasa rayicine göre satmasını emretmesi gerekir. Böyle bir durumda malını depolayıp piyasadan çekmesine müsaade edilmez.

Ancak kişi, bolluk zamanında – yani piyasada herhangi bir sıkıntı ya da darlık söz konusu değilken – gıda veya başka temel ihtiyaç ürünlerini satın alır, bu ürünleri depolar ve ardından piyasa ihtiyacına göre herkesle birlikte onları satarsa; ve bunu, zarurî bir kriz anını beklemeden yaparsa, bunda bir beis yoktur. Bu tür bir uygulama, hem eski hem de yeni dönemdeki tüccarların olağan ticaret uygulamaları arasında yer almaktadır.

Kaynak:
Şeyh Abdülazîz b. Bâz (rahimehullah)
Fetâvâ Nûr ‘alâ’d-Darb, 3/1442

En doğrusunu Allah bilir.

Kaynak: Kıymetli Şeyh Abdulaziz bin Baz, Fetevâ Nûrun ala’d-Derb.