Bir Oruçla İki İbadete Niyet Etmek Ve İbadetlerin Birbirlerinin İçine Geçişi

Allah’a hamd olsun.

Birbiriyle iç içe giren ve örtüşen ibadetler iki çeşittir:

Birincisi geçerli değildir: Çünkü bu ibadetler, kendi başlarına amaçlanır veya başkalarına tabi olur, bu durumda iç içe geçirilmesi geçerli olmaz. Örnek: Güneş doğuncaya kadar sabah namazının sünnetini kaçıran bir kimse, Duha namazının vakti girdiğinde; ne sabah namazı sünneti, Duha namazı yerine, ne Duha namazı sabah namazının sünneti yerine kılamaz. Ayrıca ikisini cem etmek de geçerli değildir.

Çünkü sabah namazının sünneti müstakil, Duha namazının sünneti de müstakil olduğundan biri diğerinin yerine eda edilmez.

Aynı şekilde biri diğerine tâbi ise bunlar birbiriyle iç içe olmazlar. Örnek: Şayet bir kimse, bir niyet ile sabah namazının farzını ve nafilesine kılmak isterse, geçerli olmaz. Çünkü nafile namaz, farz namazına tabidir.

İkinci çeşit: İbâdetten amaç ibadetin kendisi değil de eylemi amaçlanıyor. Bu durumda ibadetlerin birbirlerine geçmesi geçerlidir. Örneğin: Sabah namazını kılınırken bir adam camiye girer. Bu kişi iki rekât namaz kılmadan oturmaması sünnettir. Ancak farz namazına imamla birlikte girerse söz konusu iki rekâtın yerine geçer, neden? Çünkü amaç camiye/mescide girerken iki rekât namaz kılmaktır. Aynı şekilde bir kişi Duha vaktinde camiye girer ve Duha namazına niyet ettiğinde kıldığı namaz, Tahiyet-ul Mescid namazının yerine de geçer.  Ancak her iki namaza niyet ederse daha mükemmel olur.

Diğer örnek de Arefe günü oruç tutmak, bu konuda önemli olan husus bu günü oruçlu iken karşılamaktır. Oruç tutarken ister her aydan tutulan üç günü niyet edilsin, ister Arefe gününe niyet edilsin fark etmez. Ancak Arefe gününe niyet edilirse üç günün oruç sevabı verilmez, üç günlük oruca niyet edilirse Arefe gününe ait sevabı da verilir. Ancak her iki oruca birlikte niyet edilirse daha faziletli olur.

En iyisini Allah bilir.